چند سالی است، با شکل گیری مجموعه ای با عنوان مرکز خادمیاری و کانون‌های خدمت رضوی به این ارادت خالصانه و نیاز معنوی در قالب بنیاد کرامت رضوی پاسخ داده شده و خادمیاران رضوی از جای جای کشور با تخصص‌های مورد نیاز کشور، به نیت خدمت در صحن و سرای امام هشتم، در شهر و دیار خود در خدمت اقشار محروم و بی بضاعت هستند. مهدی رضوی کیا مدیر این مرکز در گفت‌وگویی به تشریح عملکرد یک‌ساله کانون‌های خدمت استانی و خادمیاران رضوی پرداخته است:
ابتدا در رابطه با حدود شرح وظایف این مرکز و نحوه جذب نیروهای خادمیار و کیفیت خدمت رسانی در قالب کانون‌های خدمت رضوی توضیحاتی ارائه بفرمایید.
از ابتدای تأسیس تا امروز، مهمترین وظیفه این مرکز مدیریت، سازماندهی و برنامه ریزی کانون‌های خدمت رضوی در استان‌ها بوده است. وظیفه اصلی مرکز خادمیاری رضوی این است که کانون‌های استانی را که در قالب دبیرخانه کانون‌های خدمت تخصصی و عمومی مشغول خدمت رسانی هستند، شناسایی کرده و بحث‌های مرتبط با آموزش و توانمندسازی خادمیاران و مسئولان کانون‌ها را ساماندهی کند. در حال حاضر نزدیک به 140 هزار خادمیار گزینش شده در اختیار این مجموعه هستند که در استان‌های مختلف در غالب 19 کانون تخصصی و یک کانون عمومی خدمت می‌کنند.
شماری از کانون‌های تخصصی مورد نیاز استان‌ها هستند و مورد حمایت مدیران نهادهای مختلف آستان قدس رضوی هستند. به عنوان نمونه، کانون بانوان و خانواده توسط مرکز بانوان و خانوده بنیاد کرامت رضوی، کانون اشتغال و کارآفرینی توسط معاونت خدمات اجتماعی بنیاد کرامت رضوی و کانون زیارت توسط مدیریت امور زائرین بنیاد کرامت رضوی به صورت تخصصی راهبری می‌شود. کانون‌های شعر و ادب فارسی، کتاب و کتابخوانی، قرآن کریم، محصولات هنری و… دیگر کانون‌های تخصصی هستند.
به منظور تفکیک گستره ارائه خدمات توسط خادمیاران رضوی چه حوزه‌های تعریف شده است؟
خادمیاران رضوی بسته به تخصص و مهارت خود دست به انتخاب یکی از کانون‌های خدمت رضوی زدند و پس از طی مراحل گزینش و انتخاب، مشغول خدمت شدند. علاقه‌مندان به خدمت در گستره جغرافیایی بودند، در کانون‌های عمومی وارد عرصه‌های خدمتی شده‌اند و عموماً در مساجد و پایگاه‌های بسیج مشغول خدمت رسانی هستند.
خادمیاران فعال با ارائه خدمات در نظر گرفته شده و تایید و ثبت خدمات در سامانه خادمیاری، توفیق خدمت در جوار حرم مطهر رضوی را پیدا می‌کنند. آقایان در حوزه‌های صندلی چرخ‌دار، کتب انوار و کفشداری و بانوان در حوزه انتظامات و تبلیغات حرم مطهر به ارائه خدمت مشغول می‌شوند.
از ابتدای شکل گیری خادمیاری رضوی در حوزه خدمت در کشیک‌های مختلف حریم رضوی، نزدیک به 2 میلیون و 838 هزار ساعت خدمت و از ابتدای سال جاری بیش از 520 هزار ساعت خدمت ارائه شده است. با برنامه ریزی های انجام شده با همکاری معاونت خدمات زائرین و معاونت امکان متبرکه حرم منور رضوی افزایش پیدا خواهد کرد.
رویکردهای محوری این مرکز در حوزه‌های متنوع خدمت رسانی خادمیاران سراسر کشور از ابتدای سال جاری را تشریح بفرمایید.
از آغاز امسال تاکنون، این مرکز با چند رویکرد جدی در حال ارائه خدمات است. در وهله نخست، پایش و سازماندهی ویژه خادمیاران رضوی بوده تا بهره‌برداری بهتری از نیروهای خدمت رضوی صورت بگیرد. ضمن تدوین دستور العمل‌های مناسب این رویکرد، سامانه خادمیاری رضوی بروز رسانی شده تا خادمیاران فعال، بیشتر امکان استفاده از مزایای ارائه خدمات خود را داشته باشند.
خادمیاران غیر فعال نیز هشدارهایی را دریافت کردند که به سطح پائین تری از خدمت رضوی با عنوان «یاوران رضوی» تنزل پیدا می‌کنند. در کانون‌های خدمت استان‌ها، جذب یاوران رضوی پیگیری می‌شود و ما به ازای خدمت خود در منطقه خود با داشتن تایید دبیرخانه‌های استانی، می‌توانند به سطح خادمیاررضوی ارتقای درجه پیدا کنند.
در حوزه شبکه سازی و ارتباط بین کانون‌های خدمت رضوی که از ضرورت‌های اجرای طرح و برنامه‌ها در ابعاد ملی است، چه اقداماتی انجام شده و چه برکاتی در بر داشته است؟
دومین رویکرد مرکز خادمیاری و کانون‌های خدمت رضوی که از ابتدای امسال آغاز شده و تا سال آینده ادامه خواهد داشت، شبکه سازی است. ارتباط کانون‌های تخصصی با کانون‌های عمومی که جغرافیا محور هستند، به صورت شبکه‌ای از طریق سامانه برقرار شود. به این ترتیب، کانون‌های عمومی به عنوان مثال در یک محله کم برخوردار برای خدمات سلامت‌محور اعلام نیاز کنند و کانون‌های تخصصی به صورت سیستمی در شهرستان‌ها خدمات مورد نیاز را توسط خادمیاران متخصص خود ارائه کنند.
در همین راستا، ارتباط استان‌ها با یکدیگر شبکه‌ای خواهد شد. استان‌های کشور در حال پهنه‌بندی هستند تا مناطق هم‌جوار در اجرای طرح‌ها و پویش‌های عمومی و نیز وقوع فوریت‌های بحرانی نظیر سیل بتوانند ازظرفیت کانون‌ها و خادمیاران در حوزه‌های مختلف استفاده کنند.
با توجه به اینکه آستان قدس رضوی به عنوان بزرگ‌ترین موقوفه جهان اسلام است، منبع اصلی اعتبارات آن جهت اجرای طرح‌های مختلف، جذب کمک‌های خیرین و جمع آوری نذورات است. برای کمک به گسترش فرهنگ وقف و نذر چه تدبیری اندیشیده اید؟
سومین رویکرد این مرکز که از امسال در دستور کار قرار گرفته و در طول سال پیش رو دنبال خواهد شد، تسهیل در جلب نذورات است که از ابتدای امسال مجموعه استان‌های کشور 20 میلیارد تومان نذورات مردمی جمع آوری شده است و به حساب اداره کل نذورات آستان قدس رضوی واریز شده و بسته به نیات ناذرین به استان‌ها بازگردانده شده و به نام حضرت رضا(ع) در محل‌های مورد نیاز مردم همان منطقه هزینه شده است.
تلاش ما بر این است که با توسعه نگاه خدمت محور در استان‌های کشورمان بیش از گذشته، در طول سال آتی شاهد افزایش دو برابری سطح کمک‌های مردمی باشیم.
در جهت فرهنگ سازی شعار «همه خادم الرضاییم» در میان عموم مردم گام‌هایی برداشته شده، در مسیر نمادسازی و تعریف هویت خدمت به نام حضرت رضا(ع) چه حرکتی انجام شده است؟
هویت سازی خادمیاری و بهره‌گیری از رسانه، ازجمله رویکردهای حائز اهمیت این مجموعه است که باید با کمک مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی پیگیری شود. پویش «چهارشنبه‌های امام رضایی» به عنوان یکی از محورهای جدی این رویکرد در نظر گرفته شده است.
در کنار دیگر روزهای هفته، در روزهای چهارشنبه فعالیت‌های مجموعه خادمیاری در سراسر کشور به اوج خود می‌رسد تا با تسری فرهنگ خدمت رسانی بین مردم، به نام مبارک امام هشتم گره گشایی از مشکلات شود.
با تدوام شرایط دشوار کرونایی در طول سال 1400، در راستای مرتفع ساختن بخشی از مشکلات مردم و حمایت از اقشار بی بضاعت، چه پویش‌هایی را با کمک نیروهای خادمیاری کل کشور و مشارکت دیگر نهادهای آستان قدس سامان داده‌اید؟
از ابتدای امسال با طراحی پویش‌های مختلف توسط بنیاد کرامت رضوی برای حمایت از اقشار کم بضاعت در دوران کرونا، «سفره مهربانی 3» با هدف توزیع کارت‌های نان بین محرومین، با کمک شبکه خادمیاران رضوی سراسر کشور بیش از 7 میلیارد تومان آورده در برداشت که با هم افزایی آستان قدس رضوی به همین میزان، گام مهمی در جهت رفع محرومیت از خانوارهای کم برخوردار کشور برداشته شد.
در راستای رزمایش مواسات و همدلی، مرحله چهارم این پویش در جهت تهیه و توزیع بسته‌های معیشتی به اوج خود رسید و بیش از 201 میلیارد تومان کمک‌های مردمی و نیکوکاران از طریق خادمیاران و کانون‌های خدمت استانی جمع آوری شد و 500 هزار بسته معیشتی تهیه و به دست خانواده‌های هدف رسید.
همچنین در دوران موج پنجم کرونا، خدمات متنوع در عرصه‌های سلامت، محرومیت زدایی، مشاوره و خانواده و… به ارزش بیش از 40 میلیارد تومان ارائه شد. در همین راستا، در قالب پویش مردمی «ایران، خانه حضرت رضا(ع)» انواع خدمات توسط کانون‌های خدمت رضوی به ارزش حدود 40 میلیارد تومان ارائه شد. همچنین، در طرح اطعام عید غدیر قریب به 36 میلیارد تومان توسط کانون‌های خدمت جمع آوری شد که در همین زمینه مصروف شد. در عید قربان نیز 18 میلیارد تومان کمک‌های مردمی با هدف تهیه و توزیع گوشت قربانی شد.
